در زمینه پزشکی ارتوپدی، بیماریها و مشکلات مرتبط با ساختارهای استخوانی و مفصلی مورد بررسی و درمان قرار میگیرند. این حوزه پزشکی متنوع و جذاب، توانسته است با توجه به پیشرفتهای تکنولوژی و علمی، روشهای جدیدی در تشخیص و درمان بیماریها ارائه دهد. در این مقاله، به بررسی 10 بیماری شایع در ارتوپدی خواهیم پرداخت. از آرتروز و کمردرد گرفته تا بیماریهایی نظیر آسیبهای تاندون و پوکی استخوان، موضوعات مختلفی که روی آنها تمرکز داریم.
هدف از این مقاله، افزایش آگاهی خوانندگان درباره مسائل ارتوپدی و ارائه اطلاعات مفید به منظور بهبود زندگی و کیفیت روزمره آنهاست.
در زیر لیستی از 10 بیماری شایع در زمینه ارتوپدی آشنا می شوید :
- آرتروز مفاصل (Osteoarthritis): یک بیماری مفصلی مزمن و پیشرونده است که به دلیل فرسایش تدریجی و آسیب به بافتهای مفصلی ایجاد میشود.و این منجر به سفت و دردناک شدن مفاصل میشود.آرتروز مفاصل معمولاً با پیری و افزایش سن مرتبط است، اما میتواند نیز به دلیل استفاده زیاد و تکراری از مفاصل، آسیبهای فیزیکی، افزایش وزن و یا برخی عوامل ژنتیکی و موروثی رخ دهد.علائم شایع آرتروز مفاصل شامل درد و سفتی مفاصل، تورم و التهاب در محل مفاصل، کاهش محدودیت حرکتی مفاصل است.
- کمردرد (Low Back Pain): کمردرد یکی از شایعترین مشکلات پزشکی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه میشوند. این درد معمولاً در ناحیه پایین کمر (منطقه لومبار) و اطراف آن احساس میشود. کمردرد میتواند به صورت ناگهانی و حاد یا به صورت طولانیمدت و مزمن ظاهر شود.دلیل ایجاد کمردرد گسترده است که شامل فشار و تنش زیاد روی عضلات و اسکلت کمر، آسیب به دیسکها، التهاب مفاصل، ضعف عضلات پشتی و شکمی، اختلالات در ستون فقرات، فشار بر روی اعصاب و آسیب به اعصاب، عوارض بیماریهای دیگر و آسیبهای ورزشی است.
- اسکلیوز یا انحراف ستون فقرات (Scoliosis):اسکلیوز معمولاً به دلیل ناهنجاریهای ساختاری استخوانی ایجاد میشود، اما در برخی موارد نیز به علت عوامل مانند مشکلات عضلانی، عدم تعادل عضلات یا مشکلات عصبی رخ میدهد. عوامل ژنتیکی نیز در بروز اسکلیوز تأثیرگذار است و این بیماری در برخی از خانوادهها بهصورت وراثتی منتقل شود.
- آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis): آرتریت روماتوئید یک اختلال مزمن نقص ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای بدن مانند مفاصل دست و پا حمله میکند. برخلاف آسیب آرتروز یا ساییدگی که با استئوآرتریت اتفاق میافتد، آرتریت روماتوئید یا رماتیسم مفصلی بر روی پوشش مفاصل شما تأثیر میگذارد و باعث تورم دردناکی میشود که در نهایت میتواند منجر به فرسایش استخوان و تغییر شکل مفصل شود.
- آسیبهای تاندون (Tendon Injuries) : آسیبهای تاندون و رباطها معمولاً به دلیل صدمات و فشارهای شدید ایجاد میشوند. تاندونها ساختارهای لیفی و کشسانی هستند که عضلات را به استخوانها متصل میکنند، در حالی که رباطها بندهای استوانهای هستند که استخوانها را به هم وصل میکنند و پایداری و حرکتهای مختلف مفاصل را تضمین میکنند. معمولاً آسیبهای تاندون و رباطها به دلیل تصادفات ورزشی، سقوطها، حرکات نادرست و تکراری، ضربهها و آسیبهای فیزیکی در هنگام فعالیتهای روزمره رخ میدهند.
- پوکی استخوان (Osteoporosis): پوکی استخوان، یک بیماریای است که با کاهش تراکم استخوانی همراه است و باعث شکنندگی و ضعف استخوانها میشود، به طوری که به سهولت شکسته میشوند. این بیماری، پوکی استخوان در زنان نسبت به مردان بیشتر روی میدهد و حتی کودکان و نوجوانان نیز ممکن است در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان باشند. پوکی استخوان ممکن است به دلیل از دست دادن بدن از بافت استخوانی زیاد، تولید کم آن و یا ترکیبی از هر دو اتفاق بیفتد. پوکی استخوان اغلب بدون علامت است، به این معنی که افراد مبتلا به آن ممکن است ندانند تا زمانی که شکستگی استخوان باعث شود که به پزشک مراجعه کنند.
- دیسکهای ستون فقرات (Herniated Discs):دیسک های ستون فقرات مانند ضربه گیر بین مهره ها یا استخوان های ستون فقرات شما هستند آنها به کمک کمر شما انعطافپذیر میمانند، به طوری که میتوانید خم شوید و به سمتهای مختلف بچرخید. با گذشت زمان، این دیسکها دچار ساییدگی میشوند و یا با آسیب های فیزیکی دچار تخریب و جابجایی می شوند.
- شکستگی لگن و فمور (Hip and femur fracture) : شکستگی لگن و فمور از بین بیماریهای جدی در زمینه ارتوپدی بخصوص در سالمندان است. این آسیب میتواند عواقب جدی برای فرد مبتلا به آنها داشته باشد.
این نوع شکستگیها معمولاً به علت ضربههای شدید، سقوط های بلند از ارتفاع، حوادث رانندگی و یا آسیب های ورزشی رخ میدهند. علاوه بر این، بیماریهای مرتبط مانند پوکی استخوان نیز میتوانند عاملی در افزایش خطر شکستگیهای لگن و فمور باشند. این نوع شکستگیها نیازمند مداخله جراحی فوری و درمان مناسب هستند. پس از جراحی، فرایند بازسازی و بازگشت به عملکرد طبیعی بدن زمانبر است و نیاز به تمرینات تقویتی و فیزیوتراپی دارد. - آسیب های ورزشی (Sports injuries): برای جلوگیری از آسیبهای ورزشی و بیماریهای ارتوپدی مرتبط با آنها، مهم است که به تواناییهای بدنی خود توجه کنید، تکنیکهای صحیح و ایمنی را در هنگام ورزش رعایت کنید، و در صورت وقوع آسیب، به محافظت و درمان مناسب بپردازید و از فعالیتهای ورزشی نادرست خودداری کنید.
- گرفتگی و درد های عضلانی (Muscle pains) : دردهای عضلانی مانند تریگر پوینت و اسپاسم از مشکلات شایع در حوزه ارتوپدی و فیزیوتراپی هستند. گرفتگی های عضلانی معمولاً به صورت ناگهانی در عضلات اتفاق میافتد. در این حالت، عضله به طور غیرارادی و بدون کنترل شما به طور ناگهانی به طرف خود فشار و تنگ میشود و شما ممکن است درد و احساس ناخوشایندی را در محل گرفتگی تجربه کنید. بیشتر گرفتگیهای عضلانی به طور معمول بیخطر هستند و پس از مدت کوتاهی بهطور خودبخود بهبود مییابند. اگر گرفتگیهای عضلانی شما خیلی متکرر یا شدید باشند، بهتر است به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا دلیل دقیق آنها مشخص شود.